Το φρούριο Καζάρμα Σητείας ή «Casa di Arma»

To φρούριο του κάστρου γνωστό σήμερα σαν Καζάρμα (Casa di arma), είναι το πιο επιβλητικό μνημείο του παρελθόντος στην πόλη της Σητείας.

 

Κατασκευάστηκε από τους Ενετούς αλλά δέχθηκε τροποποιήσεις και ριζική ανακατασκευή από τους Οθωμανούς.
Ιστορία

Το φρούριο της Σητείας κατασκευάστηκε το 13ο αιώνα από τους Ενετούς στη θέση της βυζαντινής πόλης, που ήταν έδρα επισκοπής (άρα σημαντική), πιθανόν στην ίδια θέση και της αρχαίας πόλης Ητείας ή Σηταίας.

Όπως φαίνεται στα Ενετικά σχέδια, το ανατολικό τμήμα της σημερινής πόλης της Σητείας ήταν οχυρωμένο και αποτελούσε το “Castello”. Είχε τριγωνική μορφή και περιέκλειε τον καθεδρικό και την κατοικία του ρέκτορα. Στην κορυφή του τριγώνου βρισκόταν ο πύργος με τον περίβολο του. Οι εκτός τειχών συνοικίες (borghi) αναπτύχθηκαν προς δυσμάς του οχυρού περιβόλου και παρέμειναν μέχρι τέλους ανοχύρωτες.

 

Με το σεισμό του 1303, το φρούριο και ο πύργος του υπέστησαν σοβαρές καταστροφές και οι μετέπειτα επισκευές του δεν μπόρεσαν να το ισχυροποιήσουν. Ένα νέο καταστροφικό πλήγμα μεγάλης έκτασης επήλθε με το σεισμό του 1508, ενώ το 1538, η επιδρομή των πειρατών του Barbarossa, επέφερε ακόμη περισσότερες καταστροφές.

Στα μέσα του 16ου αι., όταν η Βενετία προχωρούσε σε μεγάλης κλίμακας οχυρωματικά έργα με το νέο προμαχωνικό σύστημα στις κτήσεις της, η Σητεία ήταν ουσιαστικά ανοχύρωτη. Η βενετική διοίκηση το 1554 έστειλε χρήματα για την επισκευή του φρουρίου. Στα επόμενα χρόνια, παρά την πρόταση κατεδάφισής που είχαν καταθέσει οι Sforza Pallavicini και Giulio Savorgnan το 1571 στη Σύγκλητο, οι Βενετοί προσπάθησαν να το αποκαταστήσουν με κάποιες εργασίες. Το κάστρο όμως παρέμεινε ετοιμόρροπο, σε κακή κατάσταση.
 

Μετά την τουρκική απόβαση του 1645 και την προέλαση προς ανατολάς, ο στρατηγός Mocenigo διαπιστώνει ότι το φρούριο ήταν αδύνατον να αντέξει την παραμικρή πολιορκία και το 1651 αποφάσισε να το κατεδαφίσει (για να μη χρησιμοποιηθεί από τους Τούρκους) και να μεταφέρει τα κανόνια και τον εξοπλισμό στο Χάνδακα.

 

Μετά την κατάληψή του το φρούριο χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους ως οχυρό, με σοβαρές επεμβάσεις στο ερειπωμένο ενετικό συγκρότημα. Το τούρκικο οχυρό κατασκευάστηκε πάνω στη βάση του ανώτερου βενετσιάνικου πύργου, και συνδέεται με το μικρό τμήμα του περιβόλου που έχει απομείνει. Το τείχος στις πλευρές του τριγώνου, του οποίου μεγάλα τμήματα σωζόταν στις αρχές του αιώνα, έχει σχεδόν εξαφανιστεί σήμερα πλην του επιθαλάσσιου τείχους.

 

Συνεπώς, αυτό που σώζεται από την Καζάρμα σήμερα είναι, ως επί το πλείστον, οθωμανικής προελεύσεως.

Ο χώρος του φρουρίου χρησιμοποιείτο επί σειρά ετών από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, μέχρι το 1966. Στο εσωτερικό του υπήρχαν παραπήγματα και πρόχειρα κτίσματα.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία
Το φρούριο Καζάρμα βρίσκεται σε υπερυψωμένο σημείο και δεσπόζει με επιβλητικό τρόπο πάνω από την πόλη.

Στη σημερινή του μορφή αποτελείται από το βορειοανατολικό τμήμα του αρχικού οχυρωματικού περιβόλου, τον πύργο που κλείνει την κορυφή του και δωμάτια στον αύλειο χώρο. Ο πύργος, χωρίς στέγη σήμερα, έχει τη μορφή που απέκτησε επί Τουρκοκρατίας. Υπάρχουν ίχνη από εσωτερικό περιμετρικό διάδρομο και από κεντρικό διώροφο τμήμα. Ο ακριβής τρόπος στέγασης παραμένει ασαφής.

 

Μπαίνοντας στον περίβολο βλέπει κανείς δύο σκάλες που οδηγούν στην κύρια καμαρωτή είσοδο του φρουρίου. Μέσα στην αυλή υπάρχει ένα κτίριο με τρία δωμάτια και σαμαρωτή στέγη που θεωρείται τουρκική προσθήκη.
Στο Δυτικό τμήμα υπάρχει ένα πιο μικρό κτίριο στο οποίο υπάρχει ένα τζάκι. Θεωρείται ότι το κτίριο αυτό ήταν κάποτε ο χώρος του μαγειρείου.

 

Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας τα τείχη που υπήρχαν γύρω από το φρούριο περιμετρικά δεν ξαναχτίστηκαν, ωστόσο το φρούριο αναστηλώθηκε σχετικά πρόσφατα για να είναι επισκέψιμο. Το 1963 κηρύχθηκε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Από το 1966 άρχισαν προσπάθειες για την αποκατάστασή του. Μετά το 1970 έγινε η απομάκρυνση τω παραπηγμάτων.

Σήμερα είναι επισκέψιμο μνημείο με φύλαξη, και τους θερινούς μήνες χρησιμοποιείται ως χώρος εκδηλώσεων. Φιλοξενεί συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις, στα πλαίσια του φεστιβάλ «Κορνάρεια» που είναι αφιερωμένο στον μεγάλο ποιητή της Σητείας, τον Βιτσέντζο Κορνάρο.

πηγή: iscreta